روانشناسی پنهان پشت تعللورزی (و چگونه بر آن غلبه کنیم)
همهی ما این موقعیت را تجربه کردهایم.
مینشینید تا کاری مهم انجام دهید — نوشتن یک گزارش، تمیز کردن خانه، یا ارسال یک درخواست شغلی — اما ناگهان میبینید که در حال تماشای ویدئویی دربارهی نحوهی ساخت مداد هستید یا با جدیت در حال پاکسازی ایمیلهای قدیمی.
تعللورزی تنبلی نیست. ریشههای عمیقتری دارد. و جالبتر اینکه، بیشتر از آنکه به مدیریت زمان ربط داشته باشد، به تنظیم احساسات مربوط است.
بیایید بررسی کنیم چرا تعلل میکنیم — و مهمتر از آن، چگونه میتوانیم از این چرخه خارج شویم.
چرا #تعلل میکنیم؟
۱. مغز شما از درد فرار میکند
مغز انسان بهصورت طبیعی تمایل دارد از ناراحتی دوری کند. وقتی کاری برایمان خستهکننده، سخت، یا استرسزا به نظر میرسد، مغز آن را با درد یا اضطراب مرتبط میداند — حتی اگر این درد فقط در حد نگرانی ملایم باشد.
برای فرار از این احساس ناخوشایند، مغز به فعالیتهایی رو میآورد که فوریتر و لذتبخشتر هستند.
۲. تعلل، نوعی مکانیزم مقابلهای است، نه نشانهی ضعف شخصیت
طبق گفتهی دکتر «تیم پایکیل»، روانشناس و محقق برجستهی تعللورزی، این رفتار بیشتر از آنکه به ضعف در برنامهریزی مربوط باشد، به تلاش برای تنظیم احساسات مربوط است.
به زبان ساده: تعللورزی یعنی تلاش برای "احساس بهتر داشتن" — همین حالا.
شما تنبل نیستید. شما دارید با احساساتتان کنار میآیید.
۳. کمالگرایی اوضاع را بدتر میکند
اگر با خودتان میگویید: «اگه نمیتونم عالی انجامش بدم، اصلاً شروع نمیکنم»، به احتمال زیاد بیشتر تعلل خواهید کرد. ترس از شکست — یا حتی ترس از موفقیت — میتواند شما را کاملاً فلج کند.
۴. دنیای دیجیتال، دشمن تمرکز است
فقط یک کلیک فاصله دارید تا وارد دریای بیپایان حواسپرتیها شوید. گوشی هوشمند دیگر فقط یک ابزار نیست — یک دستگاه پاداش فوری است. هر نوتیفیکیشن، اسکرول یا کلیک، یک پاداش کوچک برای مغزتان است و همین باعث میشود عقب انداختن کارهای واقعی بسیار وسوسهانگیزتر شود.
️ چگونه با تعللورزی مقابله کنیم (بدون اینکه خودمان را سرزنش کنیم)
۱. قانون ۵ دقیقه را امتحان کنید
به خودتان بگویید فقط ۵ دقیقه روی آن کار وقت میگذارید. معمولاً شروع کردن، سختترین قسمت ماجراست. وقتی شروع کردید، ادامه دادن راحتتر میشود.
۲. کار را به مأموریتهای کوچک تقسیم کنید
«نوشتن یک کتاب» ترسناک است. اما «نوشتن یک پاراگراف» قابل انجام است. شکستن کارهای بزرگ به بخشهای کوچک، استرس را کاهش میدهد و انگیزهی انجام را افزایش میدهد.
۳. کار را دلپذیرتر کنید
محیطتان را عوض کنید. موزیک پخش کنید. از لیست کارها یک بازی بسازید. در یک کافه کار کنید. هرچیزی که حس تازگی یا لذت ایجاد کند، به مغز کمک میکند کار را جذابتر ببیند.
۴. خودتان را ببخشید
مطالعات نشان دادهاند که افرادی که خودشان را بابت تعللهای قبلی میبخشند، در آینده کمتر تعلل میکنند. سرزنش کردن خود، فقط بار احساسی را سنگینتر میکند.
۵. برای خودتان جایزه بگذارید
بعد از اتمام کار، برای خودتان جایزهای در نظر بگیرید. مغز پاداش را دوست دارد. تلاش را با چیزی لذتبخش پیوند دهید — مثلاً قدم زدن، خوراکی خوشمزه یا تماشای یک قسمت سریال محبوبتان.
حرف آخر: تمرکز بر #پیشرفت، نه #کمال
تعللورزی یک ضعف شخصیتی نیست. یک عادت است — عادتی که با کمی شناخت، مهربانی با خود، و ابزارهای ساده قابل تغییر است.
شما خراب نیستید. مغزتان فقط دارد با روش خودش از شما محافظت میکند. حالا که راز این رفتار را فهمیدید، میتوانید آن را به نفع خودتان بازآموزی کنید.
و راستی — همین که این مقاله را تا آخر خواندید، خودش یک پیروزی است.

۰۱:۵۴ AM
.
ارد ۰۵, ۱۴۰۴