چرا زمان با افزایش سن سریع‌تر می‌گذرد؟ آیا تا به حال پیش خودتان گفته‌اید: «مگه همین دیروز نبود که سال نو شد؟» یا «باورم نمی‌شه یک سال دیگه هم گذشت!» اگر این حس را تجربه کرده‌اید، تنها نیستید. هر چه بزرگ‌تر می‌شویم، احساس می‌کنیم #زمان سریع‌تر می‌گذرد — اما واقعاً چرا اینطور است؟ پاسخ این سؤال در ترکیبی از عوامل روان‌شناختی و زیستی نهفته است. بیایید نگاهی به آن بیندازیم. ۱. نظریه‌ی نسبی بودن زمان: هر سال سهم کوچک‌تری از #زندگی‌ مان است یکی از توضیحات ساده و معروف این پدیده این است که هر سال، نسبت به کل عمرمان، کوچک‌تر می‌شود. برای یک کودک ۵ ساله، یک سال برابر با ۲۰٪ از کل زندگی‌اش است. اما برای یک فرد ۵۰ ساله، همان یک سال فقط ۲٪ است. بنابراین، وقتی بچه هستیم، زمان طولانی‌تر و مهم‌تر احساس می‌شود. اما با بالا رفتن سن، سال‌ها به نظرمان کوتاه‌تر می‌آیند. ۲. #تجربه‌ های جدید مقابل تکرار: تازگی، زمان را کش می‌دهد احتمالاً اگر به دوران کودکی‌تان فکر کنید، آن سال‌ها برایتان خیلی طولانی به نظر می‌رسند. دلیلش این است که در آن دوران، مدام در حال یادگیری و تجربه‌ی چیزهای جدید بودیم. تجربیات تازه، حافظه‌های پررنگ‌تری می‌سازند و باعث می‌شوند زمان گسترده‌تر احساس شود. اما در #بزرگسالی، خیلی از روزها شبیه به هم هستند. کار، رفت‌وآمد، و فعالیت‌های تکراری باعث می‌شوند خاطرات زیادی شکل نگیرد — و وقتی به گذشته نگاه می‌کنیم، حس می‌کنیم زمان پرواز کرده است. ۳. توجه و حضور ذهن: تمرکز، زمان را کند می‌کند احتمالاً متوجه شده‌اید که تعطیلات یا سفرها، طولانی‌تر از یک هفته‌ی معمولی کاری در ذهنتان می‌مانند. وقتی کاملاً در لحظه حضور داریم و به کاری توجه نشان می‌دهیم، زمان برایمان گسترده‌تر می‌شود. برعکس، وقتی حواسمان پرت یا مشغول چند کار هم‌زمان هستیم، روز خیلی زود می‌گذرد. تمرکز و حضور ذهنی در لحظه (مایندفولنس) می‌تواند کمک کند زمان را به‌نوعی کِش بدهیم. ۴. تغییرات زیستی: ساعت داخلی مغز ممکن است کندتر شود برخی محققان می‌گویند که نحوه‌ی پردازش اطلاعات در مغز با افزایش سن تغییر می‌کند. ساختارهایی مانند مخچه و عقده‌های قاعده‌ای که در کنترل زمان نقش دارند، ممکن است با افزایش سن کمی کندتر شوند. این باعث می‌شود دنیای بیرون سریع‌تر از آنچه واقعاً هست به نظر برسد. این تغییر، کوچک اما تأثیرگذار است و به حس «روزم چطوری گذشت؟» دامن می‌زند. آیا می‌شود زمان را کندتر کرد؟ ما نمی‌توانیم واقعاً زمان را آهسته کنیم، اما می‌توانیم احساسمان نسبت به زمان را تغییر دهیم: تجربه‌های تازه داشته باشید — سفر، یادگیری، یا حتی ماجراجویی‌های کوچک. روتین را بشکنید — کمی تغییر در زندگی روزمره ایجاد کنید. در لحظه زندگی کنید — گوشی را کنار بگذارید و توجه کنید. بیشتر تأمل کنید — نوشتن خاطرات، حافظه را غنی‌تر می‌کند. سخن پایانی زمان تندتر نمی‌شود — ما تغییر می‌کنیم. رمز کار این است که کنجکاو، فعال، و آگاه بمانیم. چون اگرچه نمی‌توانیم ساعت را متوقف کنیم، اما می‌توانیم کاری کنیم لحظه‌هایمان طولانی‌تر، پررنگ‌تر و پرمعناتر حس شوند.